وقتی برای خداحافظیِ عزتمندانه مدیران بازنشستۀ آذربایجان شرقی

یادداشت؛ حامد عاطفی فر

قانون «استفساریه تبصره (۱) ماده واحده قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان» که هفته گذشته توسط رئیس جمهوری به سازمان امور اداری و استخدامی کشور ابلاغ شد، از بیستم آبان اجرا می شود.

به موجب قانون مزبور، بکارگیری افرادی که در اجرای قوانین و مقررات مربوطه، بازنشسته یا بازخرید شده یا بشوند، در دستگاه های اجرائیِ موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۸/۷/۱۳۸۶ و همه دستگاه هایی که به نحوی از انحاء از بودجه عمومی کل کشور استفاده می‌کنند، ممنوع است.

قانون منع بکارگیری بازنشستگان از قبل وجود داشت اما مهرماه امسال، مجلس شورای اسلامی به دلیل اختلاف قرائت ها، تفسیر جدیدی را به تصویب رساند که طبق آن، امکان بکارگیریِ بازنشستگان در پُست های مختلف بسیار محدود شد. با این اصلاحیه مقرر شد فقط کسانی که در جایگاه قانونی هستند، در آن جایگاه بتوانند بکار گرفته شوند مثلا یک وزیر فقط برای وزارت و یک استاندار فقط در جایگاه استانداری بتواند در شرایط لازم از شمول ممنوعیت مستثنی شود.

آن گونه که سازمان بازرسی کل کشور اعلام کرده، از بیستم آبان امسال قانون جدید منع بکارگیری بازنشستگان اجرایی می شود و هر شخص آن را نقض کند و با نادیده گرفتن، بکار گرفته شود و یا بکار گیرد با مجازات انفصال از خدمت روبرو خواهد شد.

اجرای این قانون فرصت بسیار خوبی برای آذربایجان شرقی و به ویژه نظام مدیریتی آن است تا شاهد حضور چهره های جدید در رأس دستگاه های اجرایی استان باشیم.

عملیاتی شدن این قانون می تواند به گردش نخبگان در بدنۀ اجرایی استان منجر شده و سنّ مدیریتی را در آذربایجان شرقی کاهش دهد. این یک واقعیت است که جوان سازیِ مدیریتی در استان می تواند ضمن معرفی چهره های جدید، بستری برای مطرح شدن جوانانِ جویای نام باشد.

این مهم از بُعد سیاسی نیز اهمیت دارد زیرا اکنون در ابتدای فعالیت دولت دوازدهم قرار گرفته ایم و آن دسته از شخصیت هایی که در جریان رقابت های انتخاباتی و موفقیت رئیس دولت، نقش آفرینی کرده اند، می توانند از این فرصت برای حضور در مناصب مدیریتی و کُرسی های تصمیم گیریِ استان استفاده کنند.

از سوی دیگر، در طول سال های اخیر شاهد موج گسترده ای از حضور علاقه مندان برای تحصیل در رشته های به خصوص کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی بوده ایم و در این میان سهم کارمندانِ دستگاه های اداری برای تحصیل در این رشته ها کم نبوده است. اکنون می توان اجرای قانون منع بکارگیری بازنشستگان را به مثابه فرصتی دانست که می تواند شایستگی های کارمندان را که با مدارک دانشگاهی همراه شده، به منصۀ ظهور برساند.

باید به خِیل دانش آموختگانِ تحصیلات تکمیلی، جمع نسبتاً قابل توجهی از مدیران را هم افزود که در دوره های عمومی و تخصصیِ «ضمن خدمت» شرکت کرده اند به این امید که روزی مدارک این دوره ها به کارشان آمده و زمینۀ ارتقای شغلی آنان را فراهم کند.

موضوع دیگر این است که اجرایی شدن قانون مزبور فرصتی برای جذب های جدید در نظام اداری فراهم خواهد کرد. هرچند مناصب اداری به ویژه پُست های مدیریتی که در اختیار بازنشستگان است، در مقایسه با کلّ جمعیت کارمندی استان رقم چشمگیری را به خود اختصاص نمی دهد اما در این وانفسای بیکاری، مهیا شدن زمینۀ جذب حتی چند دَه جوان متخصص را نباید دستاورد کم ارزشی از قِبَلِ اجرای قانون منع بکارگیری بازنشستگان تعبیر کرد.

بازنشستگانی که دوباره و به هر دلیلی، یک بار و بعضاً چند بارِ دیگر دعوت به کار شده اند نیز با اجرای این قانون منتفع خواهند شد. خداحافظیِ عزتمندانه و محترمانه از نظام اداری همان چیزی است که همۀ کارمندان به ویژه آن هایی که بر کُرسی های مدیریتی تکیه زده اند، خواهان آن هستند و این توفیق اجباری ارمغانی است که قانون جدید به آنان هدیه می دهد.
آذربایجان شرقی همزمان با استان های مختلف و در اجرای قانون «استفساریه تبصره (۱) ماده واحده قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان» طی روزهای آینده باید با تعدادی از مدیران بازنشسته از معاونان استاندار گرفته تا مدیران کل، مدیران عامل و روسای دستگاه اجرائی وداع کند. پاسخ به این سوالات که مدیریت ارشد استان چه میزان عزم برای اجرای این قانون دارد و البته نهادهای ناظر مانند اداره کل بازرسی استان چه میزان نظارت بر حُسن اجرای این قانون خواهند داشت را باید به روزهای آینده موکول کرد.