راه های آسان برای خودداری از ولخرجی

در تصمیم گیری و انتخاب نهایی انسان ها عوامل زیادی دخیل هستند. شاید شما هم از آن دسته از افراد باشید که فکر می کنند، تنها عوامل بیرونی در تصمیم گیری های غلط افراد دخیل هستند؛ یا به عبارتی بهتر تنها عوامل بیرونی می توانند در فرایند تصمیم گیری وارد شده و واقعیت ها را به گونه دیگری جلوه دهند و در نهایت در نتیجه تصمیم گیری به صورت منفی موثر افتند.

اما مسئله این است که در فرایند تصمیم گیری چه عقلایی باشد و چه مقایسه ای، گاه عوامل بسیار درونی موثر هستند که حتی خود فرد نیز متوجه آن ها نمی شود. اگر بحث هفته پیش را در خاطر داشته باشید درباره پیش زمینه ذهنی صحبت کردیم و شرح دادیم که این پیش زمینه ذهنی تا چه حد می تواند شما را وادار به انجام کارها و یا امضای تعهداتی کند که اصلا در توانایی شما نیست.
حال بگذارید از عامل درونی دیگری به عنوان روحیات و عادات نام ببریم. روحیات به حال و هوای روانی شما بستگی دارد و عادات هم عبارت از راهکارهایی است که شما طی سالیان عمرتان از آن ها برای بهبود حالتان استفاده کرده اید. این دو عامل درونی به شدت در انتخاب های اقتصادی معطوف به خرید موثر هستند.
بگذارید با مثال عینی تری این موضوع را برای تان شرح دهم. شما چند وقتی است که احساس می کنید به شدت مورد بی توجهی و کم مهری اطرافیانتان قرار گرفته اید و از این بابت احساس افسردگی می کنید. راهکار ذهن شما که همان عادات شما باشند در موقع افسردگی چیست؟ بسیاری از افراد برای اینکه کمبود محبت دیگران نسبت به خود را جبران کنند، شروع به محبت کردن به خودشان می کنند!!
بیشتر افراد با خریدن هدیه های کوچک و بزرگ برای خود و حتی رزرو کردن یک میز در کافی شاپ و یا رستوران برای خود و هزار و یک ولخرجی بی دلیل دیگر، سعی می کنند جای تمام کسانی را که به او بی مهری می کنند پر کنند. و این در حالی است که پیامک های ارسالی از بانک هر بار مبلغ کمتری از حساب شما را نشان می دهد و شما با دیدن مبلغ باقی مانده و لیست هزینه های ضروری تان بیشتر از پیش دچار افسردگی و حتی دلشوره می شوید. اما فکر می کنید که اول از همه باید حال خودتان را خوب کنید و بعد از آن به این مسائل مالی توجه کنید.
مشکل از کجاست؟ حس و حالتان و یا عادت هایی که طی سالیان دراز توانسته اند که حال و هوای تان را عوض کند؟ معلوم است مشکل از عادت های شماست. اگر واقعا احساس می کنید حس و حال خوشی ندارید به روش های جدید اما کم هزینه برای خوددرمانی فکر کنید. خواندن چند صفحه از یک کتاب، پیاده روی در پارک و حتی رفتن به اماکن مذهبی می تواند نقش موثرتری از خریدهای نابه جا در افزایش حس خوب زندگی بازی کند. پس این بار که احساس کردید کسی شما را نمی بیند، به جای خریدهای بی‌خودی برای خود، دست به اقدامات شجاعانه تری بزنید و نگذارید عادت های غلط گولتان بزنند.

سمیه محمدنیا حنایی
روزنامه نگار