مسجد خالی از جوانان و دودی که به چشمانمان می رود!

یادداشت : محمد آروین

جوانان به عنوان نیروهای پرانرژی و دارای انگیزه فراوان از کلیدی ترین قشرهای هر جامعه هستند. خصوصا جامعه ما بعنوان جامعه ای جوان توان بالقوه ای برای استفاده از این ظرفیت عظیم دارد. چنان که پیامبر اکرم فرمودند: “علیکم بالشباب…”

یکی از نهادهایی که ظرفیت پذیرش و به کار گیری از این نیرو و انگیزه را دارد نهاد مقدس مسجد می باشد. در زمان ما و در جامعه اسلامی رابطه جوانان و مسجد دچار آسیب هایی شده است.
در نظر داریم به صورت کوتاه و کاربردی عوامل کم رنگ شدن این ارتباط را بیان کنیم و راهکارهای رفع آن را بیابیم.

عامل اول آسیب رابطه خانواده ها هستند. پدر و مادری که در انجام واجبات و ترک محرمات خود را مقید به دستورات دین نداند چگونه می تواند انتظار تربیت فرزندی متدین و مسجدی را داشته باشد.
همچنین اگر متولیان دینی و فرهنگی، کمر همت برای اوردن دین به پایین ترین سطوح جامعه را نبندند،بالتبع نسل بعدی نسبت به نسل حاضرج سرناسازگارتری با ارزش های دینی خواهد داشت.

عامل دوم خود فرد جوان یا نوجوان می باشد. اصول روانشناسی و تربیتی تاکید دارند که تربیت امری تدریجی است و گذاره های مختلف در باورهای یک فرد اعم از مذهبی و غیر آن نقش دارد.
فرد در جوانی و نوجوانی از نظر فکری وام دار اشخاصی است که حتی مدتی کوتاه با آنها ارتباطی داشته است اعم از والدین و مربیان و آشنایان.

متاسفانه شاهد مواردی هرچند اندک هستیم که فرد متاثر از بحران اشتغال و معیشت که به آموزش و پرورش به دید یک شغل و کاسبی نگاه می کنند وارد این عرصه شده اند.

مواردی شنیده شده که آموزگار دروس دینی و قرآن توان پاسخ به ساده ترین سوالات عقیدتی و مذهبی دانش اموز را ندارد. جای تعجب هم نیست زیرا وی خود را به عنوان نان آور در سمت معلمی می بیند و با چیزی ورای آن نمی اندیشد.

از طرفی اولیای مدرسه اهتمامی در جهت حضور در نماز جماعت مدرسه نمی ورزند.

فردی که حضور در نماز جماعت را اولویت دسته چندم خود حساب نمیکند اگر دیگران را به نماز جماعت سفارش کند هم نماز را به سخره گرفته و هم موجبات تزلزل در اعتقادات مذهبی نوجوانان را فراهم اورده است.

بیهوده نیست که در متون دینی ما سفارش شده است: “کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم…” سفارش به امور خیر ابتدا بوسیله عمل شخص است.

عامل بعدی که به کم رنگ شدن رابطه کمک میکند مسجد و امور مربوط به آن است. طبع انسان زیبایی را دوست دارد و این صفت از صفات خداوند متعال است. پس انسان به حکم فطرت به مکان و هر چیز زیبایی جذب میشود و بالعکس از نازیبایی و زشتی گریزان است. وقتی مسجد نتواند توجه نوجوان را جلب کند و اراسته و زیبا نباشد بی شک نوجوان و جوان با رغبت در ان حضور نمی یابد.
بنابرین وجود بهداشت در مسجد و مکان های تابع ان حتی سرویس های بهداشتی در این امر موثر هستند.

امنا و ریش سفیدان مسجد یکی دیگر از عوامل جذب یا دفع جوانان هستند. کج خلقی و بی حوصلگی در ارتباط با جوانان و امر و نهی کردن مطمینا باعث دفع و گریز جوان و نوجوان از مسجد خواهد شد.
عدم همکاری با کانون ها و پایگاه های بسیج و داشتن دید کاسبکارانه و اقتصادی و سعی در برگزاری مجالس ترحیم بیشتر برای درامد زایی قطعا هیچ نیت خداپسندانه ای نمی تواند داشته باشد. و فلسفه وجودی مسجد را زیر سوال میبرد و مردم را نسبت به این نهاد مقدس بدبین میکند.

روحانی مسجد هم از مهم ترین عوامل گرایش جوانان به مسجد است. روحانی ترجیحا جوان خوش اخلاق و خوش رو دارای سعه صدر مسلط به شبهات و مسایل روز و دلسوز نسبت به افراد مخصوصا جوانان مطمینا بسیار تاثیر گذار خواهد بود و با مرور باعث گرایش نسل جدید به این نهاد مقدس را فراهم خواهد اورد.

روحانی با صرف وقت کافی قبل و بعد از اوقات نماز و نشستن پای حرف جوانان و نوجوانان به تدریج رابطه ای بین نهاد مقدس مسجد ، روحانیت و جوان را پایه ریزی میکند که اثار و برکات ان بیش از همه به جوان و نوجوان خواهد رسید.