رونق تولید و گردشگری در سواحل اورمیه

تور مشترک رسانه‌‌ای بازدید از طرح‌های اشتغال در حوزه آبریز دریاچه اورمیه، با همکاری کمیته امداد، ستاد احیای دریاچه اورمیه و بسیج رسانه آذربایجان‌شرقی برگزار شد.

دانش آموخته روابط بین الملل در مقطع کارشناسی ارشد است. لیسانس جغرافیای طبیعی نیز دارد و شاید محصول یکی از سیاست‌های نادرست فارغ التحصیل‌ساز آموزشی در کشور باشد. فعالیت اقتصادی خود را از سال ۹۰ شروع کرده است و با ۱۵ میلیون وام اشتغالزایی که از کمیته امداد گرفته، و چند وام دیگر از بانک های عامل، در گلخانه ای به مساحت ۲۰۰۰ مترمربع، ۵۰۰۰ هزار بوته خیار و گوجه کاشته است که سالانه ۲۰۰ تن خیار گلخانه ای تولید می کند.

می گوید: امکانات گلخانه را یکی یکی فراهم نمودم و علاوه بر خودم، ۴ نفر به صورت مستقیم و دو خانواده مددجویی کمیته امداد نیز در این محل مشغول به کار هستند.
عین‌الله طاعی فر به فراخور رشته تحصیلی‌اش عین یک دیپلمات رو در روی خبرنگاران ایستاده و به سوالات آنها پاسخ می دهد.

او از ضرورت وجود دستگاه تصفیه آب در گلخانه می گوید و معتقد است: به دلیل شوری آب منطقه، بایستی دستگاه تصفیه آبی نیز در این محل به کار بگیریم، ولی در طرحی ابتکاری و برای صرفه جویی در مصرف انرژی، حوضی برای جمع آوری آب باران تعبیه کرده ایم که در فصل بارش، نیازمان را تأمین می کند.

طرح های حمایتی کمیته امداد از اشتغال و تولید

اشتغال دو خانواده مددجو در گلخانه آقای طاعی فر، مزیت هایی نیز برای وی دارد. علی جاملو، رئیس روابط عمومی کمیته امداد آذربایجان شرقی در این باره می گوید: امداد در راستای اشتغالزایی برای مددجویان این نهاد حمایتی، به تمامی کارآفرینانی که این افراد را به کار بگیرند، تسهیلات ویژه ای در نظر گرفته است که شامل ۲۰ میلیون وام ۴ درصدی برای آن مرکز تولیدی است. در کنار این، و در طرح تشویقی دیگر، دو سال حق بیمه مددجویان به کار گرفته شده در واحدهای تولیدی نیز توسط امداد استان پرداخت می شود.

جاملو ادامه می دهد: مهمترین رویکرد کمیته امداد در خودکفایی و توانمند کردن خانوارها پس از گذراندن آموزش های فنی و حرفه ای و دریافت تسهیلات، اشتغال است که کمیته امداد در تلاش برای جلوگیری از فقر مالی و نگهداشت اکوسیستم منطقه، طرح های اشتغال جایگزین از جمله کشت گلخانه ای، پرورش بوقلمون و شترمرغ، کشت زعفران و دیگر طرح های تولیدی را با تسهیلات کمیته امداد به اجرا درآورده است.

او یادآور می شود: کمیته امداد استان به موضوع اشتغال بهره برداران متضرر از خشکی دریاچه ارومیه ورود می کند و سیاست گذاری ها برای پیشگیری از مشکلات آنها، بصورت مطالعه شده، به مرحله اجرا در آمده است.

قصه پر غصه دریاچه اورمیه

قصه پر غصه دریاچه اورمیه را شنیده اید. دریاچه ای که طی دو دهه و ذره ذره جلوی چشمانمان خشک شد و رخت سپیدی از نمک بر تن کرد. نگین فیروزه ای آذربایجان در سایه بی توجهی مسئولین سابق رو به خشکی نهاد و ریشه معیشتی مردم منطقه را نیز خشکاند. آب که نباشد، حیات معنایی پیدا نمی کند و مرغزار زندگی انسان تبدیل به برهوتی لم یزرع می شود.

دریاچه که خشک شد، بسیاری از افراد به دنبال دست‌یازی به منابع زیرزمینی و سفره های آب افتادند، برخی دست به دعا شده و انتظار بیهوده ای از مسئولین کشیدند و برخی دیگر با قبول واقعیت مسئله کم آبی، به دنبال کنارآمدن با این مسئله و تغییر رویه امرار معاش خود شدند که در این راستا از طرح های اشتغال و معیشت جایگزین ستاد احیای دریاچه اورمیه با همیاری و ارائه تسهیلات کمیته امداد نیز بهره مند گردیدند.

عین الله طاعی فر یکی از این افراد است که با حمایت نهادهای ذیربط همچون ستاد احیای دریاچه اورمیه و کمیته امداد امام خمینی، توانسته است علاوه بر خود و ۲ خانواده مددجوی امداد، چند نفر دیگر را نیز مشغول به کار سازد.

شوری آب منطقه و کمبود آن برای کشاورزی، موجب شد تا سعید ناجی دیگر کارآفرین منطقه نیز زراعت را رها کرده و به فکر طرح های جایگزین باشد. با تحقیقی که انجام داده بود، پرورش بوقلمون را به لحاظ صرفه اقتصادی آن نسبت به دیگر طرح ها، مناسب دیده و با تسهیلات ۴ درصدی کمیته امداد واحد پرورشی خود را با ظرفیت ۲۵۰ ماده بوقلمون آغاز کرده است.

کاردان برق صنعتی است و علاوه بر پرورش بوقلمون، به اصلاح دستگاه های جوجه کشی نیز پرداخته و از این طریق نیز بازاری برای دستگاه های خود پیدا کرده است. دستگاهی اتوماتیک که ظرفیت تولید آن ۳۰۰۰ جوجه خواهد بود.

ناجی درباره طرح جایگزین کشت خود می گوید: با توجه به کمبود آب و شوری آن کشاورزی را رها کرده و با کسب اطلاعات لازم به پرورش بوقلمون روی آوردیم که خوشبختانه مساله ای که در خصوص پرورش بوقلمون مطرح است این است که بوقلمون در مقابل سرمایش و بیماری ها مقاوم است و اینگونه نیست که اگر کسی در خصوص پرورش بوقلمون اطلاعات و تخصص کافی نداشته باشد تلفات زیادی خواهد داد.

به گفته ناجی، ۴ نفر به صورت مستقیم در این واحد مشغول به کار هستند که با اجرای طرح توسعه ای خود تا پایان سال، ۱۲ نفر دیگر در این واحد مشغول به کار خواهند شد.
او در مورد بازار فروش بوقلمون نیز معتقد است: امری که ما را در تولید بوقلمون یک پله جلوتر انداخته است، تولید کم در برابر تقاضای زیاد است که بازار داخلی خوبی پیدا کرده ایم و در صدد صادرات بوقلمون به کشورهای همسایه من جمله عراق هستیم.

حال خوب دریاچه اورمیه

حال خوب دریاچه اورمیه این روزها مرهون نزولات آسمانی و اقدامات مؤثر ستاد احیای دریاچه اورمیه است که بواسطه لایروبی بستر رودخانه ها، مدیریت مصرف آب در اراضی کشاورزی واقع در پایاب سدهای در دست بهره‌برداری حوضه آبریز، جلوگیری از برداشت غیرمجاز از منابع آب سطحی و زیرزمینی و رهاسازی آب مازاد سدهای حوضه آبریز دریاچه اورمیه شکل گرفته است.

خلیل ساعی، مدیر استانی ستاد احیا دریاچه اورمیه درباره وضعیت فعلی این دریاچه می گوید: وضعیت تراز دریاچه ارومیه طبق آمار ۲۶ فروردین تراز ۱۲۷۱٫۳۲ است که تا به امروز این تراز درهمین جا ثابت است و می توان گفت تبخیر به حداقل رسیده و مقداری هم ورودی آب داشته ایم؛ درسال قبل تراز دریاچه ۱۲۷۰٫۲۷ بود که امسال تراز ۱متر و ۵ سانتی متر افزایش داشته و وسعت دریاچه سال قبل ۱۷۲۲ کیلومترمربع بوده که امسال ۲۸۴۲ کیلومترمربع می باشد که حدود دوبرابر افزایش وسعت داشته است؛ حجم آب دریاچه ۳ میلیارد و۴۹۰ میلیون مترمکعب است که سال قبل یک میلیارد و ۵ میلیون مترمکعب بوده و از این حیث نیز ۲ میلیارد و نیم میلیون مترمکعب افزایش آب را شاهد هستیم.

ساعی، وضعیت فعلی دریاچه اورمیه را حاصل همیاری جمعی مردم و کمیته امداد معرفی کرده و معتقد است: حمایت های کمیته امداد در توانمند سازی روستائیان سبب خواهد شد که برخی افراد ازبخش کشاورزی منفک شده ودربخش های دیگر که معمولا مصرف آب کمتری دارند، مشغول به فعالیت شوند و این یک برنامه و تفکر قبل از بحران است.

بحث عمیق شدن دریاچه اورمیه و تبخیر آب در فصول گرما، عمده مسئله فعلی در حوزه احیا است که مدیر ستاد احیا در این باره معتقد است: عمیق شدن دریاچه از قسمت پایین و تبخیر آب دریاچه بحثی است که از سال ۹۶ مطالعاتی روی آن صورت گرفته است که گفته می شود این نزولات جوی که وارد دریاچه می شود عمدتا آب شیرین بوده و باعث انحلال نمک و در نتیجه گودی دریاچه گشته و با تجمیع آب شیرین تبخیر آن سریع تر انجام می گرفت.

او اضافه می کند: یکی از تهدیدهای عمده برای دریاچه ارومیه درفصل تابستان بحث تبخیر است که امسال نزدیک به یک میلیارد مترمکعب و حتی بیشتر هم تبخیر داشتیم و اگر مجامع علمی راهکار های جلوگیری از تبخیر را اعلام کنند، ما در بحث احیای دریاچه بهتر و زودتر به نتیجه می رسیم ولی خوشبختانه امسال روند تبخیر درروزهای آخر تابستان به حداقل رسیده است.

رونق دوباره صنعت توریسم در بندر شرفخانه

سال های نه چندان دور، نام بندر شرفخانه را به کرّات از سوی همکلاسی ها و اقوام و آشنایان می شنیدم که آخر هفته ها و یا تعطیلات چند روزه خود را در آنجا گذرانده بودند. شهری ساحلی نزدیک به دریاچه اورمیه که آوازه آن در سرتاسر کشور پیچیده شده بود و میزبان گردشگرانی از دیگر استان ها بود. دریاچه که رو به خشکی نهاد، پای گردشگر هم از این منطقه بریده شد. در دو سه سال گذشته به ندرت هفته ای ۱۰ نفر به این شهر می آمدند. حال که به لطف نزولات آسمانی و اقدامات ستاد احیای دریاچه اورمیه، نگین فیروزه ای آذربایجان جان گرفته است، بر جمعیت گردشگران این شهر نیز افزوده شده، به طوری که هر هفته ۱۰ هزار نفر از استخر تهیه شده برای گردشگری این شهر ساحلی بهره مند می شوند.

شهردار بندر شرفخانه، خشکی دریاچه اورمیه و وقفه ای که در تولیدات کشاورزی این شهر رخ داده است را دلیل عدم توسعه گردشگری در سالهای اخیر می داند. مهدی دور اندیش در این باره می گوید: در اثر غلظت بالای آب دریاچه، کشاورزی ما صدمه زیادی دید و خط مقدم بحران خشکی شامل حال بندر شرفخانه شد ولی خوشبختانه از سال گذشته در سایه بارش نزولات آسمانی و فعالیت‌های ستاد احیا، ۵ الی ۶ کیلومتر پیشروی آب داشتیم که با واگذاری استخر تعبیه شده در ساحل و بحث لجن درمانی به بخش خصوصی درصدد بازیابی آوازه خوش بندر شرفخانه در یکی دو دهه پیش هستیم.

دور اندیش اضافه می کند: در کنار بحث گردشگری، بحث اشتغال را نیز داریم که طرح هایی از جمله پرورش آرتمیا، تکمیل هتل ۵ طبقه ۳ ستاره، کشت گیاهان دارویی در حوزه دریاچه را به سازمان های ذیربط ارائه داده و منتظر حمایت مسئولان جهاد کشاورزی، اداره کل شیلات و دیگر نهادها هستیم تا هم در حوزه گردشگری و توریسم و هم در حوزه اشتغال منطقه، سرمایه گذارانی را جذب و دوباره رونق منطقه را به سالهای نه چندان دور باز گردانیم.