تنها ۴۵ درصد اعتبارات احیای دریاچه ارومیه تخصیص یافته است/ دو سال از برنامه احیای دریاچه ارومیه عقب هستیم

به گزارش آوای سهند، “خلیل ساعی” در نشست هم اندیشی دستگاه های مجری ستاد احیای دریاچه ارومیه با شورای اسلامی آذربایجان شرقی در ابتدا به معرفی دریاچه ارومیه پرداخت و گفت: حوضه آبریز دریاچه ارومیه واقع در شمال غرب ایران با مساحت ۵۱ هزار و ۸۷۶ کیلومتر مربع یکی از شش حوضه آبریز اصلی کشور است. این حوضه بین استان های آذربایجان غربی با ۴۶ درصد و آذربایجان شرقی با ۴۳ درصد و کردستان با ۱۱ درصد قرار دارد.

وی افزود: دریاچه ارومیه به عنوان بزرگترین دریاچه داخلی ایران و از مهم ترین و با ارزش ترین اکوسیستم های آبی ایران و جهان به شمار می آید. اکوسیستم این دریاچه نمونه ای شاخص از یک حوضه آبریز بسته است که کلیه رواناب های جاری در رودخانه های حوضه به آن تخلیه می گردد.

وی به وضعیت توپوگرافی حوضه آبریز دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: حوضه آبریز دریاچه ارومیه شامل سه استان آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و کردستان می باشد. آذربایجان غربی با درصد مساحت نزدیک ۴۸ درصد، بیشترین سطح از این حوضه را به خود اختصاص داده است؛ همچنین در سطح این حوضه، تعداد ۲۵ محدوده مطالعاتی قرار دارد.

ساعی تصریح کرد: بر اساس آمار آبدهی رودخانه های منتهی به دریاچه ارومیه، سهم رودخانه های ورودی از جنوب دریاچه در تامین آب مورد نیاز آن ۶۵ درصد است.
دبیر‌ ستاد احیای دریاچه ارومیه آذربایجان شرقی اذعان کرد: طی ۱۰ سال گذشته رودخانه ها ۷۰ درصد از جریان آبی خود به سمت دریاچه ارومیه را تغییر داده بودند اما ۱۰ درصد از حق آبه دریاچه ارومیه را رودخانه آجی چای تامین می کند.

ساعی با بیان اینکه هر سال ۸۰ سانتی متر از ارتفاع دریاچه ارومیه به دلیل تبخیر کاهش می یابد، تاکید کرد: لازم است برابر با آخرین سند تخصیص و حق آبه تعریفی وزارت نیرو به دریاچه ارومیه، سالانه مقدار ۲میلیارد ۵۷۸ میلیون متر مکعب آب باید وارد پیکره دریاچه ارومیه شود.

وی ابراز کرد: ما فقط مجاز به استفاده ۲۰ درصد و یا حداکثر ۴۰ درصد پتانسیل آبی قابل دسترس خود هستیم؛ اما متاسفانه در کل کشور آب با ۸۵ درصد، در آذربایجان شرقی ۷۲ درصد و خراسان و فارس بالای ۱۳۲ درصد از پتانسل آبی بهره مند می شوند که این مصرف از خیلی بالاتر از استاندارد های جهانی است که اگر خود را با روند سازگاری کم آبی هم راستا نکنیم با مشکل جدی بحران آب مواجه خواهیم شد. فراموش نکنیم که هیچ جایگزینی برای آب وجود ندارد.

ساعی به راهکارهای ۲۷ گانه طرح ملی نجات دریاچه ارومیه و چشم انداز ستاد در سال ۱۴۰۲ به منظور بازگشت دریاچه به تراز اکولوژیک اشاره کرد و گفت: کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه در ۱۳۹۲.۰۵.۲۷ تشکیل شد و دانشگاه صنعتی شریف متولی ارائه راهکار برای نجات دریاچه ارومیه معرفی کردند که ۲۷ راهکار نیز در این راستا توسط دستگاه ها به مرحله اجرا رسید.

وی اظهار کرد: اگر بتوانیم دریاچه ارومیه را همسو با پروژه های احیای دریاچه پیش ببریم، باید طی ۱۰ سال به هدف نائل می شدیم.۲ سال اول به عنوان دوره تثبیت، ۷سال بعدی به عنوان دوره احیاء و سال ۱۴۰۲ به عنوان دوره احیاء نهایی برنامه ریزی شده است.

وی به کمبود بودجه و ضعف اعتبارات خاطرنشان کرد و گفت: متاسفانه نزدیک به ۲ سال است که از برنامه های نجات دریاچه ارومیه به دلیل ضعف تامین اعتبارات عقب هستیم و تنها حدود ۴۵ درصد از اعتبارات تخصیص یافته است. این درحالی است که کل اعتبارات تخصیص یافته در سه سال گذشته، ۷ میلیون و ۲۴۹ هزار و ۳۲۰ ریال بوده است.
دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه ادامه داد: بعد از اتمام پروژه انتقال آب سالانه ۶۵۰ میلیون مترمکعب آب به پیکره دریاچه ارومیه واصل خواهد شد.

ساعی تصریح کرد: یکی از اقداماتی که شرکت آب منطقه ای و آب فاضلاب انجام داده اند، ساماندهی و لایروبی مسیر های متنهی به دریاچه بود که حدود ۱۰۰ کیلومتر از رودخانه های استان نیز لایروبی شدند و آب موجود در این رودخانه ها مستقیم به دریاچه ارومیه می رسید.

وی از انتقال پساب های تصفیه شده کلان شهرها خاطرنشان کرد و گفت: آذربایجان شرقی حدود ۱۲۰ میلیون مترمکعب و آذربایجان غربی با ۵۵ میلیون مترمکعب از پساب های تصفیه شده به پیکره دریاچه ارومیه انتقال خداهد یافت.

وی افزود: سالانه نزدیک به ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب از پشت سد ها رهاسازی و به سمت پیکره دریاچه آبی انتقال می یابد.

وی با اشاره به اینکه از ابتدای بکارآمدن دولت تدبیر و امید، تراز آبی دریاچه ارومیه یک سانتی متر کاهش داشته است، اظهار کرد: طی ۲۰ سال گذشته حدود ۲۰ متر از پیکره ی آبی دریاچه ارومیه کاهش یافته است و باعث نابودی بخش جنوبی دریاچه ارومیه و عدم امکان احیای ان برای همیشه شده است.

ساعی در پایان افزود: در راستای کنترل و تثبیت ریزگردهای نمکی که از موضوعات اصلی دولت بود، ۸۲ هزار هکتار سطح کانون های فوق بحرانی تولید ریزگرد در حاشیه دریاچه در سال ۹۳ شناسایی شد که برابر با ۱۷ هزار و ۹۰۰ هکتار آن از طریق اجرای عملیات بیولوژیکی مهار شده و برابر با ۲۸ هکتار نیز از طریق زیر پیکره ی آبی رفتن دریاچه در سال ۹۵ مهار شده است.