برگزاری نمایشگاه صنعت خودرو تبریز در پایین ترین سطح ممکن/ خودروسازان و قطعه سازان رمق ندارند!

به گزارش اوای سهند بنقل از نصر ، صنعت خودروسازی بعد از صنعت نفت، دومین صنعت سودآور كشور است و سالانه در جهان بیش از ۶۰ میلیون دستگاه خودرو با گردش مالی بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار تولید می‌شود. خودروسازی یك صنعت تكنولوژیك است و كشورهای دارنده این صنعت توان رشد بالایی در اكثر زمینه‌های علمی، فناوری و اقتصادی دارند. همچنین صنعت خودروسازی برای كشور ما یك صنعت استراتژیك به شمار می‌رود چرا كه بنیان بسیاری از واحدهای تولیدی ما براساس قطعه‌سازی و خودروسازی استوار است و دست‌كم ۶۰۰ هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در این صنعت اشتغال دارند و سهم شاغلان آذربایجان شرقی به عنوان قطب خودروساز و قطعه‌ساز كشور در این صنعت بیشتر است.

یكی از مهم‌ترین دلایل حمایت كشورها از صنعت خودروسازی اشتغالزایی این بخش و در دست داشتن سهم بالای آن از اشتغال در هر كشوری است، اما آنچه عیان است و حاجتی به بیان ندارد وضعیت تاسف بار صنعت خودروسازی كشور است و غیبت خودروسازان بزرگ كشور و کشورهای شریک تجاری تولیدکنندگان داخلی در بیست و دومین نمایشگاه بین‌المللی خودرو و صنایع وابسته تبریز این واقعیت را به‌خوبی بیان می کند! در نمایشگاه امسال حتی خودروسازان چینی هم بر خلاف سال های گذشته حضور نداشتند.

بیست و دومین نمایشگاه بین‌المللی خودرو و صنایع وابسته درحالی برگزار شد كه بزرگترین سالن نمایشگاه بین المللی تبریز و محوطه آن خالی بود؛ شاید رمقی برای حضور خودروسازان در نمایشگاه برایشان نمانده است!

حضور بسیار بسیار كمرنگ خودروسازان و قطعه‌سازان كلانشهر صنعتی تبریز در این نمایشگاه به قدری ملال‌آور بود كه انگیزه‌یی برای بازدید از نمایشگاه نگذاشته بود.

ناگفته پیداست كه تبریز و آذربایجان شرقی صاحب واحدهای مادر صنعتی خودروساز و قطعه‌ساز بزرگی مانند چرخشگر، بنیان دیزل، ایدم، هاكسیران دیزل، لیلاند دیزل ایران، پیستون‌سازی ایران، بلبرینگ‌سازی ایران، ریخته‌گری ماشین‌سازی و تراكتورسازی، كارخانجات عظیم تراكتورسازی، رخش خودرو دیزل، سیبا موتور، خودروسازان دیزلی آذربایجان، آمیكو، آذهایتكس، اسنا خودرو، آكیا خودرو، ایران خودروی تبریز، صنعت خودروی آذربایجان و ده‌ها شركت بزرگ قطعه‌ساز و تاثیرگذار در بخش خودروسازی است كه توان بزرگی در تولید خودرو و قطعات مختلف آن دارند.

غیبت اكثر این مجموعه‌های تاثیرگذار در چنین رویداد بزرگی كه هر سال فقط یك بار اتفاق می‌افتد حكایت از دردهایی دارد كه این واحدها به‌ آن مبتلا هستند. واقعیت تلخ این است كه امروز تنها نام و سوله‌های برخی از این شركت‌ها باقی مانده است و در این میان تعدادی تعطیل، تعدادی نیمه‌تعطیل و تنها تعداد كمی حال خوشی دارند!

چه بخواهیم و چه نخواهیم اقتصاد و صنعت ایران بالاخص تبریز ارتباط تنگاتنگی با اروپا دارد و هنوز هم بسیاری از واحدهای نامبرده تحت لیسانس برندهای معتبر و جهانی اروپایی هستند و اعمال تحریم‌های دست و پاگیر ارتباط این واحدها با اروپا را قطع كرده است.

صنعت تبریز از دهه ۴۰ و ۵۰ با صنعت آلمان اخت شده است و تا همین چند سال پیش مراودات گسترده علمی، صنعتی و اقتصادی بین تبریز و آلمان برقرار بود و همین عامل سبب شده بود و شده است صنعت تبریز از لحاظ كیفیت بیش از یك سر و گردن از سایر نقاط ایران بالاتر باشد. با توجه به وجود و حضور چنین واحدهای بزرگ و به عبارتی استراتژیك در یك مكان به نام شهر مادر صنعتی تبریز، این انتظار می‌رود كه واحدهای بسیار بزرگ خودروسازی در تبریز وجود و فعالیت با نشاط و رو به رشدی داشته باشند. چنین ظرفیت‌های بزرگی به‌صورت یكجا در هیچ كجای حداقل ایران یافت نمی‌شود.

صنعت خودروسازی و قطعه سازی کشور به واسطه کاهش شدید ارزش پول ملی و اعمال تحریم های مختلف روزهای سختی را می گذاراند و وضعیت بازار خودرو و نمایشگاه بین المللی تبریز آن را عیان می کند.

تا قبل از اعمال تحریم‌ها و نوسانات ارزی، خودروسازان درآمدهای سرشار خود را كه همراه با شكسته شدن ركورد تولید خودرو در كشور بود، به جای هدایت در جهت اصلاح ساختار مالی و سرمایه‌گذاری در زنجیره ارزش تولید، صرف کارهای غیر مولدی كردند و به سرمایه‌گذاری در بخش زیربنایی خودروسازی توجهی نكردند و اگر كردند توجه بجایی نداشتند.

این وضعیت نتیجه مدیریت نابخردانه و سلیقه‌ای و نیز بی‌توجهی به ظرفیت‌های بزرگ خودروسازی داخلی كشور در تبریز است. چنانچه در سال‌های گذشته در صنعت قطعه‌سازی و خودروسازی تبریز سرمایه‌گذاری صورت گرفته بود در چنین شرایط تحریمی، صنعت قطعه سازی تبریز می‌توانست پاسخگوی نیاز داخلی و صادراتی در حد مطلوب باشد. حال اینكه با ادامه چنین روند غیرسازنده‌ای ظرفیت‌های گذشته موجود هم رفته‌رفته از بین می‌روند و دست آخر ممكن است خودروسازان ایرانی مجبور باشند پیچ و مهره را هم از چین وارد كنند!

براین اساس باید از نگرش و مدیریت سلیقه‌ای در این بخش بر‌حذر بود و سرمایه‌گذاری‌ها را براساس ظرفیت‌ها و شایستگی‌ها انجام داد، زیرا به‌طور قطع و یقین تبریز می‌تواند قطب خودروسازی ایران و غرب آسیا باشد؛ اگر دولت به این موضوع توجه داشته باشد و با نگرش اصولی و برنامه‌یی مدون جلو برود. این جمله‌یی اغراق‌آمیز نیست؛ هیچ كجای كشور ظرفیتی به بزرگی این مادر شهر صنعتی به صورت زنجیره پیوسته، بزرگ و منسجم برای توسعه صنعت خودروسازی ایران ندارد.

گزارش از محمد سهرابی