کارنامه مدیریت استان درسانحه قطار و مردمی که سنگ تمام گذاشتند

این حادثه که در سحرگاه یکی از روزهای سرد پاییزی بر اثر برخورد دو رام قطار تبریز – مشهد و سمنان – مشهد در محور سمنان روی داد در نوع خود یکی از تاسف بار ترین حوادث تاریخ ریلی ایران به شمارمی رود.
در این سانحه که همراه با آتش سوزی مهیب درچند واگن قطار تبریز – مشهد بود تعدادی از هم استانی های عزیزمان به طرز دلخراش جان باخته و شماری مصدوم شدند.
همه جان باختگان از زئران حضرت امام رضا ع بودند که درآستانه ۲۸ صفر و برای عرض ارادت راهی بارگاه منور آن حضرت شده بودند.
صحنه های دلخراش این سانحه و پرپر شدن شماری ازعزیزان کوی دوست در آن ، دل هر انسان آزاده را به درد آورد و اخبار و گزارش های آن با تاثر و تاسف عمیق همه  ملت  ایران عزیز به ویژه مردم و مسوولان خطه آذربایجان و تبریز را داغدار کرد.
درحالی که بازتاب این حادثه با تاثر و تاسف فضای کشور و استان را تحت تاثیر قرار داده و موضوع درسطح ملی و محلی مدیریت می شد ، شماری از ورشکستگان سیاسی و دلواپسان دیروز و امروز این حادثه را بهانه و دست آویزی برای هجمه به دولت قرار داده و با اشک تمساح به نام همدردی و در پوشش آن اغراض و اهداف سیاسی خود را دنبال کردند تو گویی که خدای نکرده دولت عامدا سناریو حادثه قطار را رقم زده است !
در این سوی حادثه مدیریت استان به همراه مردم فهیم با بغض فرو خورده اما مدبرانه بدون توجه به حاشیه سازی فرصت طلبان ، اوضاع را از همان ابتدای واقعه در دست گرفت وتلاش گسترده و خستگی ناپدیر را درسطخ ملی و محلی آغاز کرد .
در نخستین گام میز بحران در راه آهن استان به دستور استاندار و به ریاست معاون عمرانی استاندار و مسوولان اجرایی تشکیل شد و همزمان و با قید فوریت هیات های مجرب و فنی امدادی و پزشکی برای امداد رسانی و برسی های محلی به سمنان جایی که حادثه درآن رخ داده بود ، اعزام شدند.

درکنار اقداماتی که در سطح ملی و سمنان ادامه داشت در سطح استان هم تمامی امکانات و نیروها برای مهار بحران بسیح شدند و هرآن چه لازم بود به عمل آمد تا ضمن کاستن از آلام درد و رنج خانواده های داغدیده ، این واقعه دردناک به درستی مدیریت و از هر گونه سوء‌ استقاده های سیاسی و اجتماعی احتمالی توسط برخی گروه های مخالف و بدخواه جلوگیری شود.
درحالی که برخی همچنان در پوشش تسلیت و همدردی درحال بهره برداری های سیاسی و تسویه حساب های شخصی با دولت مردمی بودند مدیریت استان بدون توجه به قیل و قال ها و هیاهوی احساسی و غبار آلود این افراد بخوانید “دلواپسان ” با هوشمندی و تدبیر همراه با درک شرایط و فضای اندوه بار استان ، این بحران را به خوبی مدیریت کرد و با فرار گرفتن در کنار خانواده های مصیبت دیده ، ضمن تلطیف فضا، این واقعه تلخ را به فرصتی برای استان و همیستگی ملی و هم افزایی فرهنگی و اجتماعی مردم تبدیل کرد.

برنامه ریزی و برخورد با این حادثه در استان به گونه ی مدیریت شد که مردم به صورت خود جوش در آیین های تشییع پیکرهای مطهر جان باختگان و مجالس بزرگداشت آنان سنگ تمام گذاشته و با حضور گسترده و بی نظیر خود بار دیگر نشان دادند که در روزهای سخت و دشوار و ضرورت های تاریخی همچنان در کنار هم هستند.

اگرچه تبریز و خطه آذربایجان در مناسبت های مختلف سیاسی و اجتماعی همواره شاهد نوآوری و خلق حماسه های بزرگ و ماندگار از حضور مردم بوده است اما حضور آنان در مناسبت های سانحه قطار به درستی کم نظیر و دست کم در سال های اخیر بی مانند بوده که عظمت و شکوه آن صحنه های زیبایی از روح همبستگی و هم افزایی در استان را به نمایش گذاشت و عبرت های اخلاقی و فرهنگی را به رخ کشید .
اسماعیل جبارزاده استاندار آذربایجان شرقی در توصیف حماسه حضور مردم تبریز در تشییع جنازه قربانیان حادثه قطار نوشت : شما دیروز با گام‌ ها و ناله‌های سوزناک تان در بدرقه مسافران بهشت، این زائران جان‌ سوخته حرم رضوی ( ع ) جلوه دیگری از همراهی و همدلی در روزهای سخت را به نمایش گذاشتید و  ترجمان کلید واژه ی ” چو عضوی به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار ” را عینبت بخشیدید.

سید حسن قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت ، درمان و آمورش پزشکی هم که به همراه عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی و نیز تعدادی از مسوولان کشوری به نمایندگی از سوی هیات دولت در آیین های تشییع و شام غریبان جان باختگان قطار شرکت کرده بود در تجلیل از حضور مردم تبریز نوشت : عظمت و بزرگی مردم غیور آذربایجان از روزهای دور تا امروز در برگ برگ کتاب قطور تاریخ این مرز و بوم می‌ درخشد؛ امروز هم در سوزی پاییزی، پس از چهار روز از وقوع این حادثه‌ ی جانگداز، آمده بودند تا مسافران بهشتی خود را به خاک بسپارند، عزیزانی که پایان زندگی مادی‌ شان، تعبیر آیه ١٠٠ سوره نساء است و اجر و پاداش ‌شان نزد خدای بزرگ محفوظ.

آنچه در این چند سطر می‌ خواهم بر آن تاکید کنم حضور پرشور، همراه با صبوری، خویشتنداری و متانت مردم شریف و داغدار آذربایجان در این مراسم است و حضوری چنین شکوهمند، مسوولیت دولت را در پرداختن به علل وقوع این‌ گونه حوادث، فارغ از هرگونه هیاهوی سیاسی و فضای احساسی دو چندان می‌ کند.

ناظرانسیاسی که تحولات استان را رصد می کنند ، برنامه ریزی ، هماهنگی و نوع مدیریت بحران حادثه قطار را که در عین بزرگی و حساسیت با هوشمندی و تدبیر مدیریت شد را یکی ازموفق ترین و درخشان ترین مقطع علمکرد در کارنامه اسماعیل جبارزاده استاندار آذربایجان شرقی و مجموعه تیم مدیریت استان در این سه سال و اندی ارزیابی می کنند که هنرمندانه و با اعتماد کامل اوضاع را کنترل و ضمن جلوگیری از هرگونه سوء استفاده های سیاسی و اجتماعی ،  تهدید احتمالی را به فرصت جدید برای هم افزایی ، وحدت و کار آمدی استان تبدیل کرد.

وزیر بهداشت ، درمان و آمورش پزشکی هم در دست نوشته خود مدیریت خوب استان در مهار بحران سانحه قطار را ستوده و در آن آورده است :  مدیریت استان و همه دست اندرکاران محلی  از بدو حادثه تلاش گسترده و خستگی ناپذیر را آغاز کردند و هر آن چه برای تسلی خانواده های داغدیده و مدیریت اقتضایی موضوع لازم بوده به خوبی و با هوشمندی انجام دادند که باید از تلاش همه آن ها تشکر کرد و ابعاد حادثه را هم چه به لحاظ فنی و امداد رسانی  با دفت واکاوی و روشت ساخت.

مهندس محمد صادق پورمهدی معاون عمرانی استاندار آذربایجان شرقی که از بدو حادثه در راس مدیریت و پیگیری های این واقعه قرار داشته بخشی از مشاهدات خود را این گونه به رشته تحریر در آورده است : ابعاد و عمق حادثه فراتر از گزارش ها و اطلاعات اولیه بود ،  در نخستین گام به دستور آقای استاندار ستاد بحران را در محل راه آهن آذربایجان و با حضور اعضا مدیریت بحران استان تشکیل دادیم ، ضمن بررسی اولیه و پیگیری های تلفنی با قید فوریت هیاتی مرکت از عوامل فنی و امدادی به سمنان اعزام شد . قطار تبریز – مشهد با ۴۳۲ مسافران که عمدا از تشکل ها و هیات های حسینی بودند در ساعت  ۲۳:۵۰  پنج شنبه چهارم آذر ماه از تبریز حرکت کرده و سانحه ساعات اولیه جمعه پنجم آذرماه  در ایستگاه هفت خوان محور سمنان و در فاصله بیش از یک هزار کیلومتری تبریز روی داده بود.

پورمهدی افزود : تمامی امکانات استان را بسیج کردیم و مدیریت بحران را به دست گرفتیم، همزمان با امداد رسانی ، شناسایی هویت جان باختگان و رسیدگی به وضعیت مصدومان در دستور کار قرار گرفت ، برای تسلی و ابراز همدردی شخص استاندار و معاونان وی به همراه مدیران محلی در منازل خانواده های داغدیده حضور یافته و اعلام کردیم که در کنار شما هستیم و موضوع را تا روشن شدن ابعادحادثه و معرفی و مجازات عاملان و مسببان با جدیت دنبال خواهیم .
معاون عمرانی آذربایجان شرقی ادامه داد : در استمرار پیگیری ها با تدبیر مدیریت استان فوت شده های حادثه به پزشک قانونی تهران منتقل شدند و به دلیل حساسیت موضوع آقای استاندار برای نظارت و پیگیری درسطح ملی به تهران عزیمت کرد و درترکیب کمیته ویژه بررسی که به دستور ریاست محترم جمهوری تحت نظر آقای اسحاق جهانگیری و به ریاست اکبر ترکان تشکیل شده بود قرار گرفت و سپس با حضور در محل سانحه با بازماندگان و مصدومان ابرازد همدردی کرد که حضور وی درکنار خانواده های داغدیده در آن لحظات دردناک به طور فزاینده به تلطیف فضا که توسط عده ی به شدت مسموم شده بود، انجامید.
مهندس پورمهدی در بخش دیگری ازمطالب خود آورده است آن چه سبب نگارش مشاهداتم از این ماوقعه شده نه برای بیان خدمات و یا اقدامات مسوولان و مدیران در مهار بحران و ساماندهی امور است ، بلکه  شرح حال خانواده های داغدیده  است که انسان در برابر بزرگی ، مقاومت ،‌ صبوری و متانت برخواسته از ایمان و اعتقاد راسخ آنان کم می آورد و قلم و زبان از توصیفش عاجز می ماند ، گویی که عزیز تو رفته و آن ها تو را دلداری می دهند.

وی می گوید از آن جائیکه که همه  جان باختگان این سانحه از زئران کوی دوست بودند مقرر کردیم با هماهنگی و نظر خانواده های داغدیده پیکرهای مطهر آنان به صورت جمعی و همزمان با سالروز شهادت حضرت امام رضا ع به طرز با شکوه برگزار شود که به حمد الله این آیین و نیز مجالس بزرگداشت آنان با حضور گسترده مردم و در خور شان و منزلت عزیزان جان باخته و خانواده های آن ها برگزار شدکه من به سهم خودم از همراهی مردم و مسوولان که نشان دادند در روزهای سخت یار و غمخوار یکدیگر هستند قدردانی می کنم .

نوروز قاسمی